Jeziora Olsztyna

Warmia i Mazury określane są mianem Krainy Tysiąca Jezior, jednak ilość naturalnych zbiorników wodnych jakie możemy tu znaleźć jest znacznie większa. Według informacji do których udało mi się dotrzeć, ilość akwenów znacznie przekracza 3 tys. Nie ma zatem nic dziwnego, że w samym Olsztynie możemy ich naliczyć aż 15. Poniższy wpis swoją formą odbiega nieco od przyjętego przeze mnie sposobu opisywania tras. Tym razem skupię się na celu ewentualnej wycieczki rowerowej, a nie na drodze samej w sobie.

Opis trasy

Poniższa propozycja skierowana jest głównie do osób, które planując wycieczkę rowerową lubią mieć z góry ustalony cel podróży. Może stanowić również ciekawą opcję dla tej części rowerzystów, która chciałyby odbyć ciekawą wycieczkę w granicach miasta. Biorąc pod uwagę niewątpliwe walory naszego zielonego miasta, dzięki dobrze rozbudowanej sieci dróg i ścieżek rowerowych może to być naprawdę przyjemna i bezpieczna przejażdżka.

Planując objechanie wszystkich niżej wymienionych jezior opracowałem najkrótszą z możliwych tras, którą wybrałem ze względu na typ roweru na którym jechałem, jak również biorąc pod uwagę własną kondycję fizyczną. Niemniej tak jak wspomniałem wcześniej, przedstawiona przeze mnie opcja to jedynie propozycja.

Wybór miejsc które chcielibyście odwiedzić jak również trasa, którą planujecie pokonać jest oczywiście indywidualną kwestią każdego z Was. Nie chciałbym tym samym narzucać czy sugerować które z punktów są warte zwiedzenia, a które można sobie odpuścić. Z tego względu poniżej przedstawiam listę jezior (z zachowaniem kolejności zwiedzania), z krótką charakterystyką akwenu:

Olsztyńskie jeziora

Jezioro Starodworskie (Stary Dwór)

Położone przy ul. Dybowskiego w Kortowie niewielkie jezioro o powierzchni 7 ha, którego średnia głębokość wynosi 7,9 m a maksymalna 23,3 m. Na zachodnim brzegu znajdują się dwa akademiki DS119 i DS120, natomiast wschodnia strona sąsiaduje bezpośrednio ze stadniną koni. Stary Dwór posiada jeden sztuczny odpływ (w swojej północnej części), którym łączy się z jeziorem Kortowskim. Ze względu na lokalizację (miasteczko studenckie) akwen stanowił obiekt badań nad rekultywacją jezior. Brzegi są łagodne, mocno zarośnięte. Nie znajdziemy tu kąpielisk czy wypożyczalni sprzętu wodnego, a ze względu na czystość wody i muliste dno nie zaryzykowałbym również kąpieli. Niemniej jest to dość urokliwy akwen, przy którym warto chociaż na chwilę się zatrzymać. Dojazd do jeziora nie stanowi żadnego problemu – do samych akademików dojedziemy ścieżką rowerową z Kortowa, natomiast nad sam brzeg możemy zjechać po chodniku (uważając oczywiście na pieszych).Z jeziorem Starodworskim wiąże się również ciekawa historia, a mianowicie wiemy, że pod jego dnem znajdują się pozostałości osady z czasów przedkrzyżackich, o czym bliżej możemy poczytać TUTAJ.

Jezioro Modrzewiowe

Najmniejsze jezioro w Olsztynie o powierzchni 0,25 ha – znajduje się w Kortowie pomiędzy kościołem św. Franciszka z Asyżu a górką kortowską. Jezioro nie posiada walorów turystyczno – rekreacyjnych. Brzegi są strome, bardzo zarośnięte, a dostęp do linii wody utrudniony. Jak łatwo się domyślać, nawet jeśli przedarlibyśmy się przez gąszcz roślinności, czystość wody nie zachęci nas do kąpieli. Do akwenu najlepiej dotrzeć zjeżdżając z ul. Dybowskiego w ul. Gwiezdną – tuż przed pierwszym domem po prawej stronie znajduje się wąska ścieżka, która prowadzi do jeziorka.

Jezioro Kortowskie

Drugi co do wielkości akwen wodny Olsztyna. Jest to jezioro przepływowe (rzeka Kortówka) o powierzchni 0,89 km², głębokości średniej 5,9 m oraz maksymalnej 17,2 m. Swoimi brzegami graniczy z osiedlami Kortowo, Słoneczny Stok oraz Dajtki. Linia brzegowa jest słabo rozwinięta. Na terenie kampusu uniwersyteckiego znajduje się kąpielisko, wypożyczalnia sprzętu wodnego oraz przystań. Brzegi jeziora są raczej płaskie i łatwo dostępne, jedynie miejscami wysokie i strome. W zalesionej części przylegającymi do południowego i zachodniego brzegu znajduje się wiele ścieżek, którymi wzdłuż linii brzegowej możemy przejechać na północną część jeziora. Dojazd do Kortowskiego możliwy jest od strony Kortowa, jak również od strony osiedli domków jednorodzinnych Słoneczny Stok i Dajtki. Nie jest to najczystsze jezioro Olsztyna, niemniej ze względu na bazę rekreacyjno – turystyczną, oraz ilość ścieżek, może stanowić ciekawą alternatywę w stosunku do innych kąpielisk zlokalizowanych na terenie miasta.

Jezioro Ukiel (Krzywe)

Największe jezioro Olsztyna. Jego całkowita powierzchnia to 412 ha, średnia głębokość 10,6 m natomiast w najgłębszym miejscu wynosi 43 m. Jezioro składa się z czterech basenów jeziornych połączonych cieśninami:

• basen gutkowski pot. Zatoka Kopernika (basen północny);
• Przejma pot. Pacyfik (basen środkowy);
• basen łupsztyski pot. Łabędzia Szyja (basen zachodni);
• basen olsztyński pot. Zatoka Grunwaldzka (basen południowy);

Jezioro graniczy z osiedlami Dajtki, Gutkowo i Likusy. Dzięki bogatej bazie turystyczno – gastronomicznej stanowi główne centrum rekreacji mieszkańców Olsztyna i okolic. Poza wspomnianymi restauracjami i punktami handlowymi, możemy tu przede wszystkim znaleźć strzeżone kąpielisko miejskie, przystań, wypożyczalnie sprzętu wodnego, molo czy centrum rekreacyjno sportowe. To właśnie tutaj odbywa się większość miejskich imprez sportowych. Dodatkowym atutem jest atrakcyjna trasa rowerowo biegowa „Ukiel” o której szerzej pisałem TUTAJ. Brzegi jeziora, mimo że w wielu miejscach strome i zarośnięte, są bardzo łatwo dostępne – w zasadzie z każdego miejsca możemy dostać się do linii brzegowej zbiornika wodnego. Ze względu na uniwersalność tras zlokalizowanych wokół jeziora, jest to niemal obowiązkowa pozycja podczas planowania wycieczek rowerowych.

Jezioro Skanda

Jezioro usytuowane na południowo – wschodnich obrzeżach Olsztyna. Jego całkowita powierzchnia to 0,51 km², średnia głębokość wynosi 5,8 m a najgłębszy punkt to 12 m. Jezioro swoją północną stroną graniczy z Osiedlem Mazurskim, natomiast od południa znajduje się DK53 Olsztyn – Szczytno. Nad Skandą znajdują się dwie duże plaże: piaszczysta (kąpielisko miejskie) oraz trawiasta. Tu również zlokalizowanych jest kilka mniejszych dzikich plaż. Rozwinięta linia brzegowa w znacznej części porośnięta jest lasem – przeważają brzegi wysokie miejscami strome. Dojazd do jeziora możliwy jest ścieżką rowerową od strony ul. Pstrowskiego (na plażę trawiastą) jak również od ul. Plażowej (kąpielisko OSiR). Jeśli ktoś szuka wytchnienia od zgiełku miasta, to wycieczka rowerowa nad Skandę jest dobrą propozycją.

Jezioro Track

Jezioro usytuowane we wschodniej części Olsztyna na terenie osiedla Zielona Górka. Całkowita powierzchnia wynosi 52 ha, a jego maksymalna głębokość to zaledwie 4,7 m. Jezioro w 1880 r. zostało osuszone w celu pozyskania gruntów rolnych, a następnie w wyniku wielu błędów melioracyjnych ponownie zalane po wybudowaniu nasypu kolejowego. Pierwotnie do jeziora spływały nieczystości z pobliskich zabudowań, zakładów przemysłowych jak również pobliskiego PGR-u. W dniu dzisiejszym jezioro się oczyściło. Ze względu na niewielką głębokość wody, akwen dosyć szybko się nagrzewa latem, jak również szybko zamarza zimą co wpływa pozytywnie na walory rekreacyjne zbiornika. Nad Trackiem nie znajdziemy natomiast żadnych atrakcji w postaci kąpielisk, przystani czy wypożyczalni sprzętu wodnego, niemniej na północno-zachodnim brzegu znajduje się duża trawiasta plaża z łagodnym dojściem do wody. Można do niej dojechać rowerem od strony ul. Lubelskiej. Po minięciu wiaduktu kolejowego, kilka metrów za komisem samochodowym jest droga, która prowadzi w stronę torów kolejowych. Kierując się w prawo, przejechaniu kilkudziesięciu metrów wjedziemy na wąską ścieżkę, która będzie prowadziła wzdłuż zarośniętej linii brzegowej. Mając jezioro po prawej stronie po kilku minutach jazdy dojedziemy do plaży. Jezioro jest spokojne i urokliwe, niemniej podczas mojego pobytu, sielankowy nastrój został zburzony poprzez wszechobecne śmieci (na plaży), jak również ciężki do zidentyfikowania „hałas przemysłowy” – być może był to odgłos z pobliskiej fabryki opon, zakładów komunalnych czy drogi krajowej nr 16. Niemniej warto się tam wybrać chociażby z tego względu, żeby zobaczyć jak ono wygląda.

Jezioro Pereszkowo (Pyszkowo)

Niewielkie jezioro o powierzchni 1,8 ha, średniej głębokości 2,2 m a maksymalnej 4,5 m. Zlokalizowane jest na terenie osiedla Podleśna w bezpośrednim sąsiedztwie cmentarza komunalnego (z którego spływają wszystkie nieczystości). Z tego też względu akwen pod względem rekreacyjnym jest bezużyteczny. Nad zarośnięte i niedostępne brzegi jeziora możemy dostać się przez furtkę (zamkniętą na kłódkę) z terenu cmentarza komunalnego

Jezioro Mummel

Niewielkie jeziorko o powierzchni 0,3 ha znajdujące się na terenie Parku Jakubowo (osiedle Wojska Polskiego). Na jeziorze znajduje się wyspa o powierzchni ok 60m². Wokół zbiornika, wzdłuż odsłoniętej linii brzegowej prowadzi ścieżka którą możemy okrążyć jeziorko. Dodatkowymi atutami tego miejsca są liczne ławeczki na których możemy odpocząć podczas wycieczki rowerowej.

Jezioro Długie

Jezioro położone w zachodniej części Olsztyna pomiędzy ul. Bałtycką a ul. Leśną. Jest to akwen o powierzchni 0,268 km², średniej głębokości 5,3 m które w najgłębszym miejscu liczy 17,3 m. Brzegi jeziora, ze względu na sieć dróg pieszo – rowerowych (o których pisałem TUTAJ), są wyjątkowym punktem na rekreacyjnej mapie Olsztyna. Północno – wschodnie brzegi jeziora porastają lasy, natomiast południowo – zachodnie graniczą bezpośrednio z dzielnicą domków jednorodzinnych. W środkowej części w najwęższym miejscu jeziora, oba brzegi połączone są drewnianym mostem. Dojazd do Długiego, jak również jego brzegów jest bardzo łatwy – z każdej strony akwenu możliwy jest dojazd ścieżką rowerową. Nad jeziorem (tuż przy moście) znajduje się mini plaża, na której od czasu do czasu można spotkać amatora kąpieli. Nie znajdziemy tu atrakcji w postaci przystani czy wypożyczalni sprzętu wodnego.

Jezioro Czarne

Jest to niewielkie jezioro będące w bezpośrednim sąsiedztwie Zespołu Szkół Elektronicznych i Telekomunikacyjnych – usytuowane pomiędzy jeziorem Długim a jeziorem Ukiel. Powierzchnia akwenu liczy 1,5 ha, a jego średnia oraz maksymalna głębokość wynoszą kolejno 2,7m oraz 7m. Jest to jezioro okresowo przepływowe ze sztucznym połączeniem z jeziorem Długim i Krzywym. Ze względu na klasę czystości wody, nie nadaje się ono do kąpieli co też warunkuje brak innych atrakcji wodnych. Brzegi jeziora są zarośnięte roślinnością szuwarową i jedynie w kilku miejscach możliwe jest łagodne dojście do wody. Biorąc pod uwagę walory pobliskiego parku (w tym plac zabaw), warto się tam wybrać np. na rodzinną wycieczkę rowerową.

Jezioro Sukiel (prywatne)

Jezioro prywatne, położone w północno – zachodniej części miasta pomiędzy zatokami jeziora Ukiel a ul. Bałtycką. Powierzchnia akwenu wynosi 21 ha a maksymalna głębokość to 25m. Niestety ze względu na fakt, że pawie cały akwen otoczony jest siatką, nie udało mi się zbliżyć do linii brzegowej. Natomiast z tego co zauważyłem, jezioro może stanowić raj dla wędkarzy, gdzie zamiast kąpieliska znajdziemy znaczną ilość stanowisk wędkarskich.

Jezioro Podkówka (Siginek, Kopytko)

Niewielkie jezioro położone na terenie osiedla Redykajny. Całkowita powierzchnia wynosi 6 ha, a maksymalna głębokość to 6 m. Nazwa jeziora pochodzi od jego kształtu który zbliżony jest do podkowy, co najlepiej widać z lotu ptaka lub na zdjęciach satelitarnych. Brzegi jeziora są strome i zarośnięte, a dostęp do nich ze względu na podmokłe tereny znacznie utrudniony. Od strony południowej znajduje się zalesiony obszar, natomiast od północy znajduje się szereg prywatnych posiadłości. Ze względu na charakterystykę akwenu, Podkówka nie może pełnić roli kąpieliska. Niemniej, ze względu na bliskość lasu miejskiego jak również dobry rowerowy dojazd od strony ul. Leśnej, może stanowić dogodne miejsce na rodzinny wypad rowerowy.

Jezioro Żbik (prywatne)

Niewielkie jezioro położone na terenie osiedla Redykajny – bardzo często mylone z jeziorem Tyrsko, które znajduje się na zachód od Żbika. Powierzchnia akwenu wynosi 1,2 ha. Ze względu na to, że jest to jezioro prywatne (otoczone siatką) nie ma dostępu do zalesionej linii brzegowej.

Jezioro Tyrsko (Gutkowskie)

Jezioro o powierzchni 0,186 km², znajdujące się na terenie północno – zachodniego osiedla Gutkowo. Często mylone z opisywanym wyżej jeziorem Żbik, przez co wśród mieszkańców Olsztyna to właśnie Tyrsko potocznie nazywane jest Żbikiem. Jego średnia głębokość to 9,6 m, natomiast w najgłębszym miejscu wynosi 30,4 m. Jest to najbardziej przejrzyste jezioro zlokalizowane w obrębie miasta – do roku 1987 posiadało status rezerwatu przyrody. Brzegi jeziora są porośnięte i trudno dostępne, niemniej nad akwenem możemy znaleźć dwie niestrzeżone plaże i wypożyczalnię sprzętu wodnego. Od strony północnej znajduje się duży kompleks hotelowy. Wokół jeziora znajduje się wiele ścieżek oraz tras, przez co teren jest chętnie odwiedzany przez miłośników aktywnego wypoczynku. Dojazd rowerem jest możliwy od strony ul. Kanarkowej jak również przez niewielki lasek od strony ul. Żbiczej.

Jezioro Redykajny (Kuśpiel)

Akwen położony w północnej części Olsztyna na terenie osiedla Gutkowo. Powierzchnia jeziora wynosi 29 ha a jego maksymalna głębokość to 20,6 m. Brzegi jeziora są strome, z kilkoma łagodniejszymi zejściami do lustra wody. Nad linią brzegową znajduje się kilka dzikich plaż, natomiast nie znajdziemy tu atrakcji w postaci przystani czy wypożyczalni sprzętu wodnego. Jest to jedno z najczystszych jezior Olsztyna i chociażby z tego względu warto je odwiedzić. Dojazd do zbiornika jest możliwy drogami szutrowymi od strony ul. Cietrzewiej lub od strony hotelu Manor znajdującego się nad pobliskim jeziorem Tyrsko.

Jestem przekonany, że zdecydowana większość z Was, o ile ktoś pokusi się o przejechanie po śladzie mojej trasy, w niektórych zakątkach Olsztyna znajdzie się po raz pierwszy. Dlatego szczerze zachęcam do zaplanowania krajoznawczej wycieczki po naszym mieście.

Relive 'Jeziora w Olsztynie'