Piasta wielobiegowa Shimano Alfine SG-S501

Szukając roweru mającego stanowić mój codzienny środek lokomocji do przemieszczanie się po mieście, miałem ściśle sprecyzowane, że jego napęd musi być równie odporny na warunki atmosferyczne co bezobsługowy. Dlatego swoją uwagę skierowałem na poszukiwanie jednośladu wyposażonego w piastę wielobiegową. Wiadomo, że podczas codziennego użytkowania, zwłaszcza w okresie jesienno – zimowym, standardowy napęd wystawiony jest na działanie wody, piachu i soli, co wpływa destrukcyjnie na cały układ. W przypadku zintegrowanej piasty, mechanizm schowany jest wewnątrz aluminiowego korpusu, co daje mu znaczną przewagę nad napędem w układzie kaseta + przerzutka. Wybór padł na rower wyposażony w 8 biegową piastę Shimano Alfine SG-S501.

Kilka słów o przerzutce.

Mechanizm planetarny zamknięty jest w szczelnym aluminiowym korpusie, a całość dedykowana jest do współpracy z obręczami 32H oraz tarczami hamulcowymi Center Lock. W moim przypadku piasta została wyposażona w koronkę 20T, której zęby zostały wyprofilowane w ten sposób, żeby uniemożliwić spadanie łańcucha, a jako dodatkowego zabezpieczenia po obu stronach zębatki użyto kołnierzy, które ograniczają pracę łańcucha.

Zakres przerzutki wynosi 307%, co w warunkach miejskich jest wystarczającą wartością do sprawnego i dynamicznego przemieszczania się po zróżnicowanym terenie. Z własnego doświadczenia wiem, że skrajne przełożenia (przy korbie 45T) pozwalają na rozpędzenie roweru do prędkości ok 50 km/h jak również umożliwiają na wdrapanie się na dość strome podjazdy. Jako ciekawostkę warto dodać, że możliwa jest zmiana zębatki na 18T, jak również zastosowanie w rowerze korby z dwoma blatami co jednocześnie znacznie zwiększy zakres pracy przerzutki dając tę przewagę nad standardowym napędem, że będziemy mogli wówczas wykorzystywać wszystkie możliwe kombinacje przełożeń. Za ciche i płynne zmiany przełożeń odpowiada potrójny mechanizm sprzęgła oraz łożyska igiełkowe.

W zależności od potrzeb piastę możemy zamontować zarówno w ramach wyposażonych w haki poziome oraz pionowe – wówczas dodatkowo należy zamontować napinacz łańcucha aby utrzymać jego stałe naprężenie. W posiadanym przeze mnie rowerze, przerzutką steruje się za pomocą manetki Alfine w systemie rapid fire, niemniej wiem, że możliwe jest wykorzystanie modelu revoshift od Shimano Nexus. Uważam, że rozwiązanie Alfine jest znacznie wygodniejsze, a szybkość zmiany biegów jest błyskawiczna. Jedyne do czego musiałem się przyzwyczaić, to odwrócony kierunek pracy tzn. tam gdzie w klasycznych napędach wrzucamy oczko wyżej, tak w tym przypadku przechodzimy o przełożenie niżej – jest to jedynie kwestia przyzwyczajenia i w żaden sposób nie wpływa na pracę układu

Wrażenia z jazdy

O zaletach piasty Alfine po części wspominałem we wpisie o „Scott SUB 10 – recenzja “starego – nowego” roweru” (link), jednak warto przypomnieć, że to na co poza błyskawiczną zmianą przerzutek należy zwrócić uwagę, to możliwość zmiany przełożeń podczas postoju – pozwala to na szybką redukcję np. podczas startowania spod świateł. Należy jednak pamiętać, że wbrew opiniom, najbezpieczniej dokonywać zmiany biegów przestając pedałować na ułamek sekundy, bądź też maksymalnie zwolnić nacisk na korby. Jeśli się do tego nie zastosujemy usłyszymy charakterystyczne „chrupnięcie” co może znacznie skrócić żywotność piasty w konsekwencji czego będziemy musieli pojechać do serwisu, który nie należy do najtańszych.

Jak wspomniałem wcześniej, zależało mi na bezobsługowym napędzie, do którego nie będę musiał zbyt często zaglądać. W przypadku mojej piasty, podczas dwuletniego okresu użytkowania, nie musiałem ponownie regulować przerzutki, a dzięki zwartej, szczelnie zamkniętej konstrukcji wewnątrz której cały mechanizm zatopiony jest w gęstym smarze, piasta ani razu mnie nie zawiodła.

Dodatkowym atutem piasty jest fakt, że posiada wyłącznie jedną zębatkę, co ma znaczenie chociażby ze względu na mniejsze zbieranie zanieczyszczeń z podłoża (linia łańcucha jest wyżej co ogranicza przylepianie błota/piachu do napędu) oraz samą konfigurację 1×1, co oznacza, że linia łańcucha jest optymalna, przez co w znacznie mniejszym stopniu zużywają się zęby koronki jak również blatu.

W mojej oceni piasta wielobiegowa to idealne rozwiązanie na miasto, jako element wyposażenia „miejskiego przecinaka” o sportowym zacięciu. Dodatkowo mogę z czystym sumieniem potwierdzić, że faktycznie jest bezobsługowa i nie wymaga regulacji. Kultura pracy po ponad dwóch latach użytkowania oraz kilku tysiącach kilometrów jest niezmienna. Spotkałem się z opiniami, że Alfine nie lubi zbyt ciężkiej nogi, owszem o ile nie stosujemy się do tego o czym wcześniej pisałem tzn. zwalnianie nacisku na korby lub całkowite przestanie kręcenia podczas zmiany biegów. Wtedy możemy się niemile zdziwić podczas wizyty w serwisie, który nie zechce się podjąć naprawy skomplikowanego układu, a w zamian zaproponuje nam nowy egzemplarz za ok 1 tys. zł

Nie do końca jestem przekonany o zasadności wykorzystania Alfine w rowerach górskich, trekkingowych czy szosowych, a to z tego względu, że piasta jest przede wszystkim za ciężka (co ewidentnie czuć pod stopą) jak również może się okazać, że nie wytrzyma jazdy na nierównościach single tracków. Co do wypraw rowerowych, eksperyment w postaci Alfine + korba z dwoma blatami mógłby zapewnić wystarczający zakres przełożeń niezbędny do pokonywania długich tras w zróżnicowanym terenie, niemniej nie wiem jak zachowałaby się pod obciążeniem w postaci roweru załadowanego sakwami. Nie widzę natomiast przeszkód, aby SG-S501 mieć zainstalowaną w rowerze do zimowych treningów szosowych, gdzie wszechstronność piasty oraz odporność na zmienne i niesprzyjające warunki atmosferyczne będzie miała większe znaczenie niż jej ciężar.

Specyfikacja